De valkuilen van het ontslag op staande voet

Kan een werkgever een door hem gegeven ontslag op staande voet eenzijdig weer intrekken?

Het ontslag op staande voet is het zwaarste middel dat het Nederlandse ontslagrecht kent. Een van de voorwaarden voor een ontslag op staande voet is dat er sprake is van een dringende reden. Overigens wordt vaak vergeten dat niet alleen een werkgever van dit middel gebruik kan maken, maar ook een werknemer zelf ontslag op staande voet kan nemen als er aan de zijde van zijn werkgever sprake is van een dringende reden. In de praktijk komt het zelden voor dat een werknemer zelf ontslag op staande voet neemt.

Het antwoord op de vraag wat een rechtsgeldige dringende reden is, hangt af van alle omstandigheden van het geval en vormt voer voor vele rechtszaken tussen werkgever en werknemer. En juist omdat de rechter naar alle omstandigheden van het geval moet kijken (dus niet alleen naar wat de werknemer feitelijk heeft "misdaan", maar ook naar de leeftijd van de werknemer, de lengte van zijn dienstverband, zijn functioneren in het verleden, zijn thuissituatie, et cetera), is het antwoord op de vraag of er sprake is van een rechtsgeldig gegeven ontslag op staande voet moeilijk te voorspellen voor zowel werkgever als werknemer.

Wat ook vaak vergeten wordt, is dat een werkgever een door hem gegeven ontslag op staande voet niet eenzijdig weer kan intrekken. Dit kan hij slechts doen met toestemming van de werknemer. Andersom geldt natuurlijk dat als de werknemer zelf ontslag op staande voet heeft genomen, hij daarop ook niet kan terugkomen zonder toestemming van de werkgever.

Dat het eenzijdig intrekken van een ontslag op staande voet door de werkgever zonder toestemming van de werknemer niet mogelijk is, werd nog eens bevestigd in een recente uitspraak van het Gerechtshof 's-Hertogenbosch. In deze zaak had een werkgever de werknemer op staande voet ontslagen wegens drugsgebruik, maar zag de werkgever aankomen dat hij dit niet kon bewijzen in de door de werknemer aangespannen procedure tot vernietiging van het ontslag. Daarom trok werkgever het ontslag op staande voet in om te voorkomen dat hij schadevergoeding aan de werknemer moest betalen. Hier gaat het Hof niet in mee en de werkgever wordt én veroordeeld tot doorbetaling van het salaris tot datum einde dienstverband (er was sprake van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd) én tot betaling van schadevergoeding.

Voor het ontslag op staande voet geldt: bezint eer ge begint! Het is namelijk een risicovol middel en dat niet alleen omdat het moeilijk te voorspellen is of het rechtsgeldig is gegeven, maar ook omdat er procedureel nogal wat valkuilen zijn. Het advies is dan ook dat wanneer u als werkgever voornemens bent om een werknemer op staande voet te ontslaan u altijd eerst juridisch advies inwint.