Tegenstrijdig belang van de bestuurder

Een bestuurder van een vennootschap heeft de wettelijke plicht om uitsluitend de belangen van de vennootschap te dienen. Het kan echter voorkomen dat er een transactie wordt aangegaan waarbij de bestuurder ook een privé belang heeft. Ik bespreek de perikelen die kunnen ontstaan in twee bijdragen. 

In de eerste bijdrage bespreek ik wanneer überhaupt sprake is van een tegenstrijdig belang en wat de wettelijke regels zijn als er sprake is van een tegenstrijdig belang. In de tweede bijdrage bespreek ik wat er gebeurt als er toch een besluit wordt genomen waarbij sprake is van belangenverstrengeling, Daarnaast bespreek ik de mogelijke gevolgen voor de bestuurder en tips om hem of haar te helpen de juiste beslissingen te nemen. 

Een privé belang leidt tot belangenverstrengeling wanneer de bestuurder bij de besluitvorming het belang van de vennootschap en de onderneming niet kan bewaken op een manier die van een eerlijke en onbevooroordeelde bestuurder mag worden verwacht. 

De maatstaf is of de besluitvorming zodanig is, dat in redelijkheid kan worden betwijfeld of de bestuurder zich alleen de belangen van de vennootschap heeft aangetrokken. Hierbij kunnen de volgende vragen worden gesteld: 1) loopt het privé belang parallel aan het belang van de vennootschap? 2) Is de transactie waar het besluit op ziet aangegaan onder normale en zakelijke voorwaarden? 3) Is de transactie waar het besluit op ziet  in het belang van de vennootschap? 
Als er sprake is van een tegenstrijdig belang mag de bestuurder niet deelnemen aan de beraadslaging en de besluitvorming over het besluit. De andere bestuurder(s) moet(en) het besluit dan nemen. Als die er niet is (of zijn), moet de raad van commissarissen het besluit nemen. Als er geen raad van commissarissen is, of als de leden van de raad ook een tegenstrijdig belang hebben, wordt het besluit genomen door de algemene vergadering van aandeelhouders. 

Het is niet altijd wenselijk, dat deze wettelijke regeling wordt gevolgd. Soms zijn aandeelhouders qua kennis en ervaring immers niet in staat een besluit te nemen of zijn er andere redenen waarom het beter is als zij het besluit niet nemen. In de statuten kan worden afgeweken van de wettelijke regeling. Onder meer kan worden bepaald dat de bestuurder met het tegenstrijdig de beslissing alsnog kan nemen, of dat een derde die bij de organisatie van de vennootschap betrokken is het besluit moet nemen. 

Wij denken graag met u als ondernemer mee over een goede en strategische regeling, zodat u niet voor verrassingen komt te staan als er onverhoopt sprake is van een tegenstrijdig belang. In mijn volgende bijdrage bespreek ik wat de gevolgen zijn als er een tegenstrijdig belang is en hoe er dan het best gehandeld kan worden. To be continued.